کودکان کار به افـراد زیـر 18 سـال اطـلاق میگردد که براي ادامه بقاء خود مجبور به کار هستند. این کودکان در خیابـان با هدف کسب درآمد براي کمـک بـه خـانواده یـا تأمین مخارج شخصی مجبور به کار بـراي گـذران زندگی می باشند درحالی که فاقد مهارت لازم براي گذراندن زندگی روزمره هستند و بسیاري از آنـان براي بقا، مجبور به انجام فعالیـت هـاي غیرقـانونی مثل گدایی، دزدي، فحشـا، پورنـوگرافی، قاچـاق، توزیع و فروش مواد مخدر میباشند .
 در بیشتر کشورهای جهان، کار کودک شامل کار در مزارع، کارخانه‌ها، معادن و بخش‌های خدماتی است و مشاغل کاذبی چون دستفروشی را هم در بر می‌گیرد؛ کودکان کار اکثرا به صورت آزاد یا خیابانی، نیمه وقت و تمام وقت، فصلی و کارمزد مشغول کار هستند.
  فردی که از کودکی به جای تحصیل و تفریح، موظف به تامین اقتصادی و معیشتی خود و خانواده خود است، کودکی خود را تباه شده می‌بیند و هیچگاه فرصتی برای آموزش و پرورش یا مهارت آموزی که بتواند تامین کننده ضمانت شغلی او در آینده باشد، پیدا نمی‌کند.
متاسفانه کودکان کاری که به منظور کسب درآمد به فعالیت‌های تولیدی، خدماتی یا مشاغل کاذب روی می‌آورند، از بسیاری از حقوق اولیه انسانی، حق آموزش و تحصیل باز می‌مانند، سلامت جسمی و روانی این کودکان به شدت در معرض انواع آسیب‌ها و خشونت‌های جسمی و حتی جنسی قرار می‌گیرد و در آینده با افسردگی، سوء تغذیه و انواع بیماری‌های روحی و جسمی مواجه می‌شوند.                .           .

رشد جمعیت، مهاجرت هـاي شهري و روسـتایی، بیکـاري، فقـر و آسـیب هـاي اجتمـاعی نظیـر اعتیـاد، طـلاق، بـی سرپرسـتی و بدسرپرستی از عوامل ایجاد این پدیده عنوان شده است. در کشـورهایی کـه توزیـع ناعادلانـه ثـروت وجود دارد، این مسئله بیشتر به چشم میخورد و این کودکان به عنوان قربانیان خشـونت اقتصـادي معرفی میشوند
 شروع کار از سنین کودکی می تواند اثر منفی بر فرآیند رشد و وضعیت تغذیه ایجاد نماید. کودکان کار به علت مخاطرات شغلی در معرض انواع بیماریهای واگیردار و غیر واگیر دار همانند سوءتغذیه، کم خونی و عقب افتادگی در رشد هستند.
آنان به نسبت کودکان عادي بیشتر بـه اخـتلالهـاي رشـدي، سـوءتغذیه، شکسـتگی استخوان و کبودي بدن دچار میشوند که همگـی از مصداقهاي اختلال در کارکرد جسمانی کیفیت زندگی بـه شـمار مـی آینـد
عوامـل مـؤثر در ایجـاد پدیـده کودکـان خیابـانی شـامل عوامل زیستی و روانی (مانند بحران هویت، بحران بلوغ، اعتیاد و بزهکاري)، عوامل خانوادگی (ماننـد خانواده هاي پرجمعیت، گسسته و پرتنش)، عوامل اقتصادي (مانند فقر، بی عدالتی، بیکـاري ، فاصـله طبقــاتی زیــاد در جامعــه و عوامــل فرهنگــی اجتماعی (مانند ترکیب ساختار و ازدیاد جمعیـت، مهاجرت، جنگ میباشد.(کودکان خیابـانی پدیده هاي رشد یابنده در جهان و در کشور ماسـت. کودکان خیابانی به علـت شـرایط خـاص زنـدگی خود آسیب پذیري بیشتري دارند. مطالعات نشـان میدهد که این کودکان در تمام جنبه هاي اساسی رشـد داراي مشـکلاتی مـی باشـند. از نظـر رشـد جسمی کودکان خیابانی بـا مشـکلاتی ماننـد کـم خـونی، کـاهش قـد و وزن، بیمارهـاي چشـم، گوارشـی، پوسـت و سـوءتغذیه روبرو هستند. از نظر رشد ذهنـی آنـان داراي مشـکلاتی ماننـد بـی سـوادي ، مشــکلات گفتــاري، کمبــود توجــه و تمرکــز و مشکلات یادگیري هستند. از نظـر رشـد عـاطفی آنـان از مشـکلاتی ماننـد احساس کم ارزشی، بی قراري، افسـردگی، تـرس و نـاامنی و اضـطراب رنـج مـی برنـد. از نظـر رشـد اجتمــاعی آنــان دچــار مشکلاتی مانند پرخاشگري، خشونت، ناسـازگاري  هستند.
براي کاهش تعـداد کودکـان کار و بهبـود وضــعیت زنــدگی آنــان لازم اســت راهکارهــاي کوتــاه مــدت و بلندمــدت بــه کــار گرفتــه شــود. راهکارهـاي کوتـاه مـدت عبـارتنـد از: شناسـایی کودکان خیابانی و برقراري ارتباط با آنـان، ایجـاد سرپناههـاي مناسـب برحسـب وضـعیت کودکـان خیابــانی، ارائــه خــدمات آموزشــی، بهداشــتی و مشــاوره بــه کودکــان خیابــانی و خــانواده هــاي آنان، تدوین قوانین مورد نیاز براي حمایـت از کودکان خیابانی، مشخص کردن سـازمان مسـئول حمایـــــت از کودکـــــان خیابانی، اســـــتفاده از مشــارکتهــاي مردمــی در حمایــت از کودکــان خیابانی و ایجاد شبکه نظامند و یکپارچه مراقبت و حمایـت از کودکـان خیابـانی ، راهکارهـاي بلندمدت شامل فرهنگسازي در زمینه شیوه هاي برخــورد مــردم بــا کودکــان کار، اعمــال رفاهی و اجتماعی خانواده هاي محـروم و نیازمنـد ، نظارتهاي بیشتر بر نواحی حاشیه نشـین ، تـأمین بــه رســمیت شــناختن کودکــان کار در فعالیتهـاي اجتمـاعی، مشـارکت دادن کودکـان کار در تصمیم گیـري هـاي مربـوط بـه خـود، آموزش مهارتهاي زندگی، رشد برنامههاي کنترل اجتماعی براي این کودکان و سرمایهگـذاري هـاي از مهاجرت به مراکز استانها شود، می باشد.
امسال در کمپین مشترک، «روز جهانی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای» و «روز جهانی مبارزه با کار کودکان»، محور فعالیت‌های ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، بهبود شرایط کار نوجوانان قرار گرفته و شعار (( نسل سالم و ایمن، بهبود وضعیت ایمنی و بهداشت کار نوجوانان)) و پایان دادن به کار کودکان تا سال 2030 برای سال جاری انتخاب شده است                                                                   
وجود یک میلیون و هفت صد هزار کودک کار در ایران و قرار گرفتن این گروه در شرایط مخاطره‎آمیز، ما را بر آن می‌دارد که با جلب مشارکت و هماهنگی کلیه دستگاه های اجرایی ذی ربط، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، تشکل های کارفرمایی و کارگری، نهادها و صاحب نظران و اندیشمندان، برای نهادینه سازی فرهنگ ایمنی و بهداشت حرفه ای در سطح جامعه با محوریت بهبود ایمنی و بهداشت کار نوجوانان و برنامه‌ریزی برای کاهش و به تدریج، پایان دادن کار کودکان، اقدام نماییم.
 
 واحد بهداشت محیط و حرفه ای مرکز بهداشت شهرستان بوشهر